انجام حرفه ای روش مدل سازی معادلات ساختاری

مدل سازی معادلات ساختاری، یکی از بهترین روش تحقیق های کاربردی برای انجام پایان نامه ها و مقالات معتبر می باشد. روش معادلات ساختاری، به دلیل استفاده از علم آمار در کنار علم های مدیریتی و استفاده از مدل سازی، از جمله بهترین روش های تحقیق برای ارتباط بین متغیرها و نیز تصمیم گیری مناسب برای موضوعات پیچیده است.

 

انتخاب روش معادلات ساختاری

انتخاب روش معادلات ساختاری، برای انجام پژوهش هایی که قصد بررسی به جزئیات و ارائه چهارچوب ساختاری را دارند، بسیار مناسب خواهد بود. انتخاب این روش، برای موضوعات گسترده با دسته بندی های متعدد زیاد مناسب نخواهد بود. بسیاری از پایان نامه ها و مقالات معتبر علمی و کاربردی، قصد بررسی به جزئیات در یک حوزه تخصصی خاص می باشند، به همین دلیل روش معادلات ساختاری، یکی از بهترین و معتبرترین روش های تحقیق در این حوزه های تخصصی می باشد. با استفاده از این روش می توانیم با مدل های عملیاتی، به نتایج مهمی برای تصمیم گیری مناسب و ارتباط همزمان بین بیش از دو متغیر را بررسی کنیم.

کاربرد روش مدل سازی معادلات ساختاری برای پایان نامه

هر روش تحقیقی، برای موضوع و هدف خاصی مناسب است. همچنین روش معادلات ساختاری نیز برای هر پایان نامه ای و برای هر موضوعی مناسب نیست. هدف اصلی روش مدل سازی معادلات ساختاری ساخت مدل مفهومی جهت ارتباط بین متغیرهای محدود و مشخصی می باشد. همچنین از این روش می توان برای بررسی تأثیر چند متغیر بر یکدیگر نیز استفاده می شود. روش معادلات ساختاری مرز مشخصی دارد و برای هر تعداد متغیر پنهان، مناسب نیست. اگر موضوع پایان نامه شما گسترده باشد، این روش نمی تواند تحلیل دقیقی برای شما باشد. اما برای تعداد 5 یا 6 متغیرهای پنهان می توانیم تصمیم گیری های زیبایی از این روش استخراج کنیم.

مراحل اصولی روش مدل سازی معادلات ساختاری

جهت انجام صفر تا صد روش مدل سازی معادلات ساختاری باید این مراحل کلی به صورت کاملا اصولی و علمی طی شود:

تهیه پرسشنامه  و شناسایی متغیرها بر اساس اصول روش معادلات ساختاری با استفاده از پیشینه تحقیق

دسته بندی و تعیین متغیرهای پنهان(مکنون) و متغیرهای  آشکار(سؤالات پرسشنامه)

ساخت مدل مفهومی یا مدل نظری براساس نظر خبرگان و با استفاده از پیشینه موضوع فصل دوم پایان نامه

وارد کردن داده های جمع آوری شده از پرسشنامه در نرم افزار SPSS

بررسی روایی و پایایی پرسشنامه

انتقال داده های و ساخت مدل در نرم افزار PLS

مشخص نمودن متغیرهای پنهان(مکنون) و آشکار و رسم ارتباط بین آن ها در نرم افزار معادلات ساختاری

بررسی ارتباط بین متغیرهای پنهان با یکدیگر( ضرائب مسیر)

بررسی ارتباط بین متغیرهای پنهان و آشکار با یکدیگر(بارهای عاملی)

بررسی تحلیل عاملی تأییدی جهت روایی سازه

بررسی ارتباط مستقیم، غیرمستقیم و کل بین متغیرهای پژوهش و تحلیل آن ها

بررسی اعتبارسنجی مدل با استفاده از شاخص های برازش مدل

 

ساخت مدل نظری

بعد از شناسایی متغیرهای پنهان و آشکار، ارتباط بین متغیرهای پنهان جهت ساخت مدل نظری، باید از طریق ادبیات موضوع(فصل دوم)  و مصاحبه و پرسشنامه اولیه با خبرگان ترسیم می گردد. تهیه پرسشنامه در معادلات ساختاری باید براساس اصول مدل نظری انجام شود. اکثر پرسشنامه های تهیه شده در روش معادلات ساختاری، از نوع پرسشنامه های محقق ساخته می باشند.محاسبه حجم نمونه در معادلات ساختاری، کمی متفاوت از روش های آماری هستند و اغلب از فرمول 10 برابر، استفاده می گردد. در مدل نظری، ارتباط بین متغیرهای پنهان با یکدیگر، توسط پیکان هایی، مشخص می گردد. رابطه بین متغیرها باید با دقت زیادی ترسیم گردد، به دلیل این که، اشتباه در انتخاب مسیرها، نتایج متفاوتی را ایجاد خواهد کرد.

فصل سوم پایان نامه با روش تحقیق معادلات ساختاری

یکی از فصول انجام پایان نامه در فصل سوم، روش تحقیق انجام پایان نامه است.  انتخاب روش تحقیق ما در پایان نامه بستگی به موضوع پایان نامه دارد و نمی توان هر روش تحقیقی را با هر موضوعی انتخاب کرد. روش تحقیق، ابزار رسیدن ما به هدف اصلی پژوهش است. روش تحقیق انتخاب شده باید بتواند ما را به هدف اصلی پایان نامه برساند. در نتیجه باید با کاربرد روش تحقیق انتخاب شده آشنا باشید تا بتوانیم روش تحقیق متناسب با هدف اصلی موضوع پایان نامه را انتخاب کنید. روش معادلات ساختاری یکی از بهترین روش های تحقیقی برای مدل سازی ارتباط بین بیش از دو متغیر و بررسی ارتباط و اثرگذاری متغیرهای مختلف بر یکدیگر می باشد.

استفاده از روش تحقیق مدل سازی معادلات ساختاری (SEM)

روش مدل سازی معادلات ساختاری یکی از مهم ترین روش های تحقیق است که اگر شما در موضوع پایان نامه خود به دنبال بررسی ارتباط بین متغیرها یا ساخت مدل جهت بررسی ارتباط بین بیش از دو متغیر به صورت همزمان هستید، می توانید از این روش کاربردی و قوی استفاده کنید. این روش می بایست همراه با روش های آماری و تهیه پرسشنامه انجام گردد. پایه و اساس روش مدل سازی معادلات ساختاری، تهیه پرسشنامه و تحلیل های آماری است.

اشتباهات دانشجویان در انتخاب روش مدل سازی معادلات ساختاری

یکی از متداول ترین اشتباهات دانشجویان در انتخاب موضوعات پایان نامه مربوط به روش تحقیق مدل سازی معادلات ساختاری ، مشخص کردن متغیرهای میانجی یا واسطه یا مستقل یا وابسته در همان ابتدای انتخاب موضوع است. شما در ابتدای شروع پایان نامه هنوز نمی دانید که ارتباط بین متغیرهای پنهان شما به چه شکلی آرایش می شوند. یک مورد مهم دیگر این است که شما بعد از شناسایی و مشخص کردن مدل مفهومی یا نظری در انتهای فصل دوم تازه به این مدل اولیه دست پیدا خواهید کرد. بعد از مشخص کردن مدل مفهومی و شناسایی و ارتباط بین متغیرها و تهیه پرسشنامه تازه نوبت به توزیع پرسشنامه در مطالعه موردی می رسد. در انتها نیز داده های گردآوری شده باید وارد نرم افزار pls مدل سازی معادلات ساختاری شود. بعد از ساخت مدل ساختاری در نرم افزار تازه براساس داده های جمع آوری شده، ارتباط بین متغیرها(نقش متغیرهای میانجی، واسطه، مستقل و وابسته) مشخص می شود. اگر شما در ابتدای انتخاب موضوع پایان نامه، نقش متغیر را مشخص کنید و در ادامه متغیر مورد نظر شما، نقش دیگری بگیرد، کل موضوع پایان نامه شما اشتباه خواهد بود. از این رو برای جلوگیری از این اشتباه، در روش مدل سازی معادلات ساختاری نباید در ابتدای موضوع پایان نامه، نقش متغیرها را مشخص کنید.

شکل: خروجی نهایی مدل سازی با روش معادلات ساختاری

شناسایی متغیرهای پنهان و آشکار

اولین ومهم ترین گام برای شروع ساخت مدل نظری و سپس مدل ساختاری، شناسایی متغیرهای پنهان(مکنون) و سپس متغیرهای آشکار(سؤالات پرسشنامه) در هر پژوهش است.

تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری

مدل سازی معادلات ساختاری، به طور معمول ترکیبی از مدل‌های اندازه گیری و مدل‌های ساختاری‌ هستند. بر مبنای مدل‌های اندازه گیری، محقق تعریف می‌کند که کدام متغیرهای مشاهده شده یا کدام متغیرهای پنهان هستند.  بر پایه مدل ساختاری مشخص می‌شود که کدام متغیرها با یکدیگر همبسته اند. به این ترتیب با بهره گیری از این مدل‌ها می‌توان به طور همزمان به ارزیابی کیفیت سنجش متغیرها و مقبولیت اثرات مستقیم و اثرات کل(مستقیم و غیر مستقیم) و همچنین تعامل‌های تعریف شده میان متغیرها پرداخت. پس یکی از مهم ترین راه کارها جهت ساخت مدل معادلات ساختاری، شناسایی متغیرهای پنهان و آشکار می باشد. متغیرهای آشکار همان سؤالات پرسشنامه است و متغیرهای پنهان همان دسته بندی اصلی متغیرهای پژوهش است. در جریان باشید که قبل از ساخت مدل و شناسایی عوامل باید شما پرسشنامه  مورد نظر مطابق با روش معادلات ساختاری را تهیه  کنید. سپس به بررسی روایی و پایایی پرسشنامه بپردازیم.

یکی از تحلیل های مهم روش مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل عاملی تأییدی می باشد. در این روش تحلیلی، متغیرهای آشکار باید مورد سنجش و تحلیل قرار بگیرند. کم شدن یا کاهش تعداد متیغرهای آشکار به کمک این روش، قابل پیاده سازی می باشد.

 

تهیه پرسشنامه براساس روش مدل سازی معادلات ساختاری

یکی از بهترین و مهم ترین روش های مدل سازی و همچنین تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری جهت تصمیم گیری مناسب، روش معادلات ساختاری است. در این روش پرسشنامه می بایست براساس این روش تهیه گردد.نحوه ساخت پرسشنامه در روش معادلات ساختاری متفاوت از روش های متداول آماری است.

تجزیه و تحلیل داده ها در روش مدل سازی معادلات ساختاری

برای تجزیه و تحلیل داده ها و سپس مدل سازی به روش معادلات ساختاری از نرم افزارهای مختلفی مانند PLS، LISREL، AMOS می توان استفاده نمود. از بین این نرم افزارها، بهترین نرم افزار که تجزیه و تحلیل دقیق تری نسبت به دیگر نرم افزارها دارد، نرم افزار PLS می باشد. نرم افزارPLS همچنین برای داده های آماری با حجم نمونه کوچک نیز جواب بهتری می دهد.

محاسبه حجم نمونه در روش مدل سازی معادلات ساختاری

محاسبه حجم نمونه در روش مدل سازی معادلات ساختاری از روش ده برابر محاسبه می شود. ده برابر تعداد بیشترین میزان متغیرهای آشکار در هر دسته یا ده برابر مسیرهای مربوط به متغیرهای پنهان ، به عنوان حجم نمونه تعیین می گردد.

مشخص کردن نقش متغیرهای پنهان

«تجزیه و تحلیل ساختارهای کوواریانس» یا همان «مدل یابی معادلات ساختاری» یکی از اصلی ترین روش های تجزیه و تحلیل ساختار داده های پیچیده و یکی از روش های نو برای بررسی روابط علت و معلولی است و به معنی تجزیه و تحلیل متغیرهای مختلفی است که در یک ساختار مبتنی بر تئوری، تاثیرات همزمان متغیرها را به هم نشان می دهد. از طریق این روش می توان قابل قبول بودن مدل های نظری را در جامعه های خاص با استفاده از داده های همبستگی، غیر آزمایشی و آزمایشی آزمود. علاوه بر این محققین و پژوهشگران می توانند از مبانی مربوطه نیز آگاهی کامل را بیابند، نحوه تدوین صحیح مدل های نظری و تجربی را بیاموزند و جایگاه هر یک از متغیرهای میانجی: کنترلی، مداخله گر و تعدیل کننده را به درستی تشخیص دهند و از آن در پژوهش های خود استفاده نمایند.

معرفی متداول ترین نرم افزارهای مدل سازی معادلات ساختاری

یکی از معتبرترین و بهترین نرم افزار برای مدل سازی به روش معادلات ساختاری،نرم افزار pls است که اگر نمونه شما زیاد بزرگ نباشد، تجزیه و تحلیل بهتری را برای شما ایجاد می کند که می توان این نتایج را به جامعه، تعمیم داد. بعد از نرم افزار pls، نرم افزارهای amos و lisrel از جمله نرم افزار های مهم روش مدل سازی معادلات ساختاری هستند.

بهترین نرم افزارهای روش مدل سازی معادلات ساختاری

نرم افزار PLS

نرم افزار PLS عادی می تواند تا حجم نمونه آماری 100 نفر، را تحلیل نماید و برای تعداد بیشتر از 100 نفر، می بایست از لایسنس تخصصی تر استفاده نمود. نرم افزار PLS،بهترین و تخصصی ترین نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری است و برای حجم نمونه های کوچک، بهترین گزینه می باشد.

نرم افزار لیزرل یا LISREL

نرم افزار AMOS

بررسی پایایی و روایی پرسشنامه

پایایی پرسشنامه؛ معمولا در نرم افزار spss و توسط ضریب آلفای کرونباخ انجام می گیرد. همچنین بهترین روش برای بررسی روایی سازه، در پرسشنامه، تحلیل عاملی تأییدی است که توسط مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار pls انجام می گیرد.

رسم مدل معادلات ساختاری

بعد از شناسایی متغیرهای پنهان و آشکار، مدل ساختاری پژوهش در نرم افزار معادلات ساختاری ترسیم می گردد. پس از ترسیم کامل مدل، می توان از خروجی های تحلیل از جمله ضریب مسیر، بارهای عاملی جهت تحلیل ارتباط بین متغیرها در مدل، پی برد. تجزیه و تحلیل خروجی های  مدل در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.

انواع مدل اندازه گیری

در مدل سازی معادلات ساختاری، دو نوع مدل اندازه گیری انعکاسی و مدل ترکیبی، با توجه به معرف های شناسایی شده، وجود خواهد داشت.

مدل انعکاسی

در مدل انعکاسی، سر فلش ها از متغیر پنهان به سمت متغیر آشکار رسم می گردد. سؤالات پرسشنامه، در این حالت دارای همبستگی بالایی می باشند. در مدل انعکاسی، هر یک از متغیرهای آشکار، بازتابی از متغیر پنهان خود هستند.

مدل ترکیبی

در مدل ترکیبی، سر فلش ها از سمت متغیرهای آشکار به سمت متغیر پنهان می باشند.در این نوع مدل ها بین متغیرهای آشکار همبستگی و ارتباط وجود ندارد.

تجزیه و تحلیل خروجی ها در روش معادلات ساختاری

در بخش بعدی باید خروجی های نرم افزار و مدل ساختاری، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرند. ارتباط مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای پنهان باید از طریق خروجی نرم افزار، تحلیل شود.

برازش مدل معادلات ساختاری

در بخش بعدی، مدل ساخته شده، باید از طریق آزمون های برازش مدل، مورد تجزیه و تحلیل و تأیید قرار بگیرد. آیا مدل ساخته شده چه مقدار به مدل واقعی نزدیک است؟ روش های برازش مدل شامل شاخص نیکویی برازش GOF، RSQUARE،F2،Q2 و غیره می باشد. این شاخص ها در نرم افزار PLS می باشد و نوع شاخص ها در نرم افزارهای لیزرل یا ایموس کمی متفاوت می باشد. خروجی نرم افزار در این مدل ها با استاندارد مشخص شده مقایسه می شود.

بررسی شاخص های برازش مدل

نکته مهم برای بررسی شاخص های برازش مدل، این است که ممکن است تمام شاخص های برازش مدل ما، در حد ایده آل نباشد و این طبیعت و یک واقعیت است. اما اگر تمام شاخص های برازش مناسب نباشد، یعنی مدل ما، نیاز به تغییرات دارد. این اصلاحات می تواند در  ارتباط بین متغیرهای مدل اعمال شود و سپس براساس داده های جمع آوری شده، مجدد مدل را برازش کنیم. اگر مدل براساس شاخص های بزازش نیاز به اصلاحات داشته باشد، این اصلاحات باید در ارتباط بین متغیرهای پنهان با یکدیگر اعمال شود. به دلیل اینکه ارتباط بین متغیرهای آشکار با پنهان، از طریق بارهای عاملی مورد سنجش قرار گرفته است.

اشتباهات متداول در انجام روش مدل سازی معادلات ساختاری

روند انجام این روش تحقیق بر پایه متغیرهای شناسایی شده در بخش ادبیات موضوع و سپس ارائه مدل نظری می باشد. یکی از اشتباهات بزرگ دانشجویان در مدل سازی معادلات ساختاری، در انتخاب موضوع پایان نامه است. از این رو در عنوان پایان نامه نباید در ابتدا صحبتی از نوع متغیرهای میانجی یا تعدیل گر و غیره شود، چون نوع ارتباط بین متغیرها در معادلات ساختاری،پس از جمع آوری اطلاعات کارشناسان و وارد نمودن آن ها به نرم افزار،  تعیین گردد.

انتخاب موضوع مناسب در روش معادلات ساختاری

ما نمی توانیم بدون وارد کردن داده ها به نرم افزار و تحلیل ساختاری مدل، متوجه بررسی و تأثیر ارتباط بین متغیرها با یکدیگر شویم. به دلیل اینکه ممکن است شما متغیری را در موضوع پایان نامه به عنوان متغیر میانجی معرفی کرده باشید ولی در ادامه روند مدل سازی معادلات ساختاری متوجه می شوید که این متغیر مورد نظر شما، نمی تواند متغیر میانجی باشد. از این رو کل موضوع پایان نامه شما زیر سؤال خواهد رفت. مقالاتی که داخل عنوان خود از نقش متغیرها صحبت می کنند به این دلیل است که آن ها بعد از تحلیل کامل مدل، موضوع مقاله خود را انتخاب کرده اند نه قبل از انجام پایان نامه و اغلب دانشجویان و حتی پژوهشگران به این مورد توجه کافی ندارند و در ادامه با مشکلات متعددی روبرو می شوند.

تفاوت روش معادلات ساختاری با دیگر روش ها

یکی از مهم ترین و اصلی ترین ویژگی معادلات ساختاری نسبت به دیگر روش های تحقیق مانند تصمیم گیری چند معیاره، ارائه مدل جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای پژوهش است که منجر به کاربردی بودن این روش تحقیق شده است. معادلات ساختاری یکی از بهترین روش های تحقیق برای تصمیم گیری درست در مورد ارتباط بین چندین متغیر بر یکدیگر می باشد. اگر به دنبال تجزیه و تحلیل قوی و کاربردی برای پایان نامه یا مقاله خود هستید، این روش تحقیق به دلیل مزایای فرآوانی که نسبت به دیگر روش های تحقیق دارد، روشی کاربردی و تحلیل قوی برای دستیابی به هدف اصلی پژوهش است. روش مدل سازی معادلات ساختاری، برای عنوان ها و موضوعاتی کاربرد دارند، که قصد دارند به جزئیات با کیفیت بپردازد. این روش تحقیق، برای روش هایی که به دنیال کلی گرایی هستند،زیاد مناسب نمی باشد.

جهت مشاوره و انجام صفر تا صد پايان نامه و جلسه دفاع با شماره ارتباطی ٠٩١٣٣٨٦٢٧٧٦  در تلگرام و واتس اپ در ارتباط باشيد ؛ جهت پاسخ گویی سریعتر و تخصصی تر ، رشته و گرایش خود را در تلگرام یا واتس آپ ارسال نمایید (اولويت با پيامك های تلگرامي است)

با تشکر از همکاری شما

مقالات مرتبط:

دوره جامع و کاربردی انجام پروپوزال ارشد و دکترا

آموزش صفر تا صد انجام پایان نامه (طبق اصول علمی)

آموزش تخصصی و حرفه ای جلسه دفاع پایان نامه

 

انجام پایان نامه از صفر تا صد (آموزش های ویدئویی انجام پایان نامه)

مراحل روش انجام پایان نامه

 

تعیین جامعه و نمونه آماری در پرسشنامه

 

نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان