نحوه مشخص کردن جامعه و نمونه آماری

مشخص کردن جامعه و نمونه آماری، یکی از مهم ترین بخش هایی است که قبل از توزیع پرسشنامه باید رعایت گردد. تعیین جامعه و نمونه آماری و سپس حجم نمونه، بر نتایج نهایی و آنچه به عنوان نتیجه گیری قرار است گزارش شود، تأثیر زیادی دارد.

 تعریف جامعه و نمونه آماری

در حقیقت مهم ترین و اساسی ترین موضوع برای پایان نامه ها و مقالاتی که تحلیل آماری دارد انتخاب درست جامعه و نمونه آماری در پرسشنامه است.  جامعه آماري، به مجموعه افراد، اشياء و يا به طور كلي پديده ها ي اطلاق مي شود كه محقق مي تواند نتيجه مطالعه خود را به كل جامعه تعميم دهد.  جامعه آماری، مکان، افراد یا پروژه ای است که قرار است نتایج پژوهش را به آن تعمیم دهیم. به طور مثال اگر قرار است شما وضعیت کارکنان را در یک سازمان مانند شهرداری اصفهان یا تهران یا هر شهر دیگری بسنجید خوب قاعدتا شما نمی توانید همه جامعه آماری خود را که شامل تمام کارکنان شهرداری می شود را مورد پرسش قرار دهید یا زمان انجام این کار را هم ندارید چون خود سازمان شهرداری کلان شهرها دارای زیربخش های مختلف و شهرداری های مناطق مختلف استان می شود. بنابراین به طور مثال جامعه آماری را همان کارکنان شهرداری اصفهان می گیریم ولی باید از این جامعه آماری یک نمونه آماری استخراج کنیم و پرسشنامه و مصاحبه خود را در آن نمونه آماری توزیع کنیم. نکته مهم در انتخاب نمونه آماری پرسشنامه  این است که این نمونه باید به خوبی معرف جامعه آماري باشد. این یعنی چی؟ یعنی نمونه آماری باید به گونه ای باشد که تعداد آن ها و میزان کیفیت آن  افراد هم از نظر میزان سواد در آن حیطه ای که شما قصد پرسش از آن ها را دارید و هم اطلاعات آن ها در مورد موضوع شما خوب باشد تا بتوانید نمونه آماری خود را به جامعه آماری و سپس به جامعه کل در پژوهش خود تعمیم بدهید. چون وقتی شما تعدادی از افراد را مورد پرسش قرار می دهید اگر آن افرادی که شما از آن ها مصاحبه و سؤال نمودید، کفایت لازم را نداشته باشند در نتیجه تجزیه و تحلیل شما و در آخر نتیجه نهایی شما اشتباه خواهد بود.

تعیین حجم نمونه

یکی دیگر از موارد مهم و ضروری قبل از توزیع پرسشنامه نهایی، مشخص کردن حجم نمونه است. حجم نمونه، شامل تعداد پرسشنامه هایی است که مطابق با جامعه آماری پژوهش می بایست در مطالعه موردی مورد نظر، توزیع گردد. حجم نمونه، در تحلیل های آماری با spss، اغلب از طریق فرمول کوکران یا جدول مورگان، قابل محاسبه است.

تأثیر جامعه و نمونه آماری اشتباه

یک انتخاب اشتباه در جامعه و نمونه آماری به میزان بسیار بالایی تا 90 درصد حتی نتایج و تجزیه و تحلیل شما را بیهوده خواهد کرد. بنابراین در پرسشنامه به دنبال واقعیات باشید و از افراد خبره در موضوع خود سؤال کنید. تعداد جامعه آماری مهم است ولی نه به میزان اهمیت کیفیت افراد پاسخ دهنده به پرسشنامه، تعداد جامعه آماری را نیز شما باید استخراج کنید تا بتوانید با استفاده از فرمول کوکران یا جدول مورگان میزان حجم نمونه را استخراج کنید. در ادامه این مقاله به موارد علمی برای تعریف جامعه و نمونه آماری خواهیم پرداخت.

در بيشتر موارد به سبب حجم گسترده جامعه آماري، مراجعه به كليه آحاد جامعه و مطالعه تك تك آنها امكان پذير نيست. در اين صورت محقق ناگزير است كه بخشي از جامعه آماري را مورد مطالعه قرار داده و نتيجه بررسي را به تمامي جامعه آماري تعميم دهد. مراجعه به بخشي از جامعه آماري جهت شناسايي همه آن را روش نمونه گيري مي نامند.

1-نمونه گیری چیست؟

نمونه گیری، یعنی در پژوهش انجام شده، بخش کوچکی از جامعه آماری را انتخاب نموده و نتایج آن را به کل جامعه تعمیم می دهیم. ضرب المثل رایج در میان مردم که به نمونه گیری اشاره دارد این است: مشت نمونه خروار است. روش های نمونه گیری نیز به انواع مختلفی از جمله روش نمونه گیری هدفمند،نمونه گیری طبقه بندی شده یا شاخه ای، روش نمونه گیری تصادفی و غیره قابل دسته بندی می باشد. هر چقدر هدفمندتر و انتخاب نمونه براساس اصول و هدف مشخص تعیین شده ای انجام گردد، نتایج پژوهش، قابل اعتمادتر خواهد بود و دارای اعتماد بالاتری می باشد.

2-تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران

حجم نمونه، تعیین کننده حداقل تعداد پرسشنامه هایی است که می بایست در نمونه آماری مشخص شده در مطالعه موردی پژوهش، توزیع گردد. یکی از موارد برای محاسبه حجم نمونه آماری، استفاده از فرمول کوکران یا جدول مورگان می باشد.

حجم نمونه یعنی شما چه تعداد پرسشنامه باید توزیع کنید. اگر می خواهید کار علمی انجام دهید می بایست از روش های علمی هم استفاده کنید، فرمول کوکران از روش هایی است که لازم است برای محاسبه علمی حجم نمونه استفاده کنید . اگر نمی خواهید این روش را خودتان محاسبه کنید می توانید با استفاده از لینکی که در پایین قرار گرفته است فقط تعداد جامعه آماری  را بدهید و سپس از آن خروجی بگیرید و سپس همان تعداد پرسشنامه را توزیع نمایید.

تشریح فرمول کوکران

صورت کلی فرمول کوکران به صورت زیر است:

n: حجم نمونه آماری

N: حجم جامعه آماری

d= اشتباه مجاز (معمولاّ آن را برابر 05/0 در نظر می گیرند)

Z:  مقدار متغیر نرمال با سطح اطمینان α-۱ است. در آزمون دودامنه مقدار z برای سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر 96/1و برای سطح اطمینان ۹۹ درصد برابر 58/2 است.

P: نسبت برخورداری از صفت مورد نظر است (مثلا جمعیت مردان)

(q=(1-p: نسبت عدم برخورداری از صفت مورد نظر (مثلا جمعیت زنان). معمولا p و q را 5/0  در نظر می‌گیرند.

توجه: با استفاده از لینک های زیر می توانید به صورت آنلاین با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه خود را به دست آورید:

نحوه انتخاب مطالعه موردی

مطالعه موردی پژوهش، می بایست براساس هدف اصلی پایان نامه در حوزه تخصصی مورد مطالعه پژوهش تعیین گردد. مطالعه موردی، باید شامل افراد یا گروهی از خبرگان یا کارشناسان مربوط به حوزه تخصصی پژوهش در واقعیت، انتخاب گردد.

جهت مشاوره و انجام صفر تا صد پايان نامه و جلسه دفاع با شماره ارتباطی ٠٩١٣٣٨٦٢٧٧٦ مهندس حمصيان در تلگرام و واتس آپ در تماس باشيد (اولويت با پيامك های تلگرامي است) به اميد موفقيت شما در تمام مراحل زندگی

مقالات مشابه با این مقاله:

دوره جامع و کاربردی انجام پروپوزال ارشد و دکترا

آموزش صفر تا صد انجام پایان نامه (طبق اصول علمی)

پرسشنامه مناسب (قسمت اول)

چگونه بهترین پرسشنامه را تهیه کنیم؟(قسمت اول)

چگونه بهترین پرسشنامه را تهیه کنیم؟(قسمت دوم)

نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان