نقش مدل‌سازی اطلاعات ساختمان(-BIM بیم) در کاهش ایجاد تعارضات و تأخیرات پروژه‌های عمرانی

یکی از مهم‌ترین فواید استفاده از سیستم مدل‌سازی اطلاعات ساختمان^[1] (BIM) در پروژه‌های ساختمانی جهت کاهش تأخیرات ایجادشده می‌باشد. در این فصل به بررسی پژوهش‌های پیشین در مدل‌سازی اطلاعات ساختمان و اهمیت، ضرورت آن در پروژه‌ها پرداخته می‌شود. با توجه به پیچیدگی روزافزون پروژه‌های عمرانی ، مشکلات و تأخیرات این پروژه‌ها نیز افزایش پیداکرده است(حمصیان اتفاق و همکاران،1396).  روش های رایج و سنتی اجرای پروژه‌های عمرانی در ایجاد تأخیرات و حل تناقضات موجود عاجز مانده‌اند و این امر باعث افزایش زمان و هزینه در  اجرای بسیاری از  پروژه‌های شده است که این امر همچنین موجب ایجاد تعارض و ادعاهای مختلفی برای ارکان پروژه به‌خصوص پیمانکاران می‌شود(گولابچی و همکاران،2015). بر پایه تجربه و دانش نوین در  پروژه‌های ساختمانی ، پیمانکاران نقش بزرگی در کاهش اتلاف و دوباره‌کاری ایفا می‌کنند. در این راستا سیستم‌های متنوعی پا به عرصه نهاده و در جهت همکاری بیشتر و افزایش همکاری و هماهنگی هرچه بیشتر تیم دخیل در پروژه فعالیت می‌کنند که مدل‌سازی اطلاعات ساختمان BIM نیز یکی از این سیستم ها است که موجب افزایش همکاری بین عوامل پروژه می‌گردد .

یکی از مزایای استفاده از BIM  هم برای طراحان و هم برای پیمانکاران ، تبادل تصمیمات طراحی با اعضای تیم کاری و کارفرما می‌باشد . تجسم حالت نهایی پروژه از روی نقشه‌های دوبعدی مشکل است. بنابراین BIM مدل کامل شده پروژه را به‌صورت مجازی نشان می‌دهد همچنین قابلیت تبادل اطلاعات در مورد سیستم ها و مصالح بکار رفته در ساخت آن را نیز دارد (الکساندر گربو^[2]،2014).  با توجه به اینکه مدل‌سازی اطلاعات در حقیقت یک نمایش دیجیتال از خصوصیات فیزیکی و عملکردی یک پروژه ساختمانی است که یک منبع دانش برای اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد وضعیت کلی ساختمان است و با تشکیل یک مبنای قابل‌اعتماد جهت تصمیم‌گیری در طول چرخه حیات خود، از  نخستین ایده تا تخریب استفاده می‌شود(ضیایی،1394).

پروژه‌های ساختمانی به دلیل ارتباطات زیاد بین انسان‌ها، بستر مناسبی برای بروز تعارض هستند. تفاوت در شخصیت، فرهنگ، آداب‌ورسوم دیدگاه‌های متفاوت انسان‌ها و عدم هماهنگی بین آن‌ها با یکدیگر باعث بروز اختلافات و تعارضات می‌شود. تعارض پدیده‌ای است که آثار مثبت و منفی روی عملکرد افراد و سازمان‌ها دارد. استفاده صحیح و مؤثر از تعارض موجب بهبود عملکرد و ارتقای سطح پروژه می‌گردد و استفاده غیر مؤثر از آن موجب کاهش عملکرد و ایجاد کشمکش و تشنج و درنتیجه افزایش زمان پروژه و تأخیرات در آن می‌شود( زری باف،1396). بنابراین یکی از راه‌کارهای کاهش ایجاد تعارضات و همچنین عواقب آن‌که اغلب موجب تأخیرات در پروژه‌های  ساختمانی می‌گردد استفاده از روش نوین مدیریتی،  مدل‌سازی اطلاعات ساختمان می‌باشد.

مراجع

-حمصیان اتفاق, مهرداد؛ شاهین دبیریان؛ سروش عباسپور و آرمان نیکخواه دهنوی، ۱۳۹۶، مدیریت عملکرد بهره وری ماشین‌آلات ساخت، پیمایش در پروژه‌های بزرگ عمران شهرداری اصفهان، سیزدهمین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران، گروه پژوهشی صنعتی آریانا.

-زری باف، میثم، ۱۳۹۶، مدیریت تعارض و ارتباطات سازمانی در صنعت ساخت و ساز، چهارمین کنفرانس ملی مدیریت ساخت و پروژه، تهران، موسسه آموزش عالی علاءالدوله سمنانی.

-امیرحسین ستوده بیدختی , احسان اثنی عشری (1394)، تحلیل پیاده سازی و استفاده از مدل‌سازی اطلاعات ساختمان در صنعت ساخت ایران بر پایه SWOT. دومین کنفرانس ملی مدیریت ساخت و پروژه . تهران .

. -Cheung, S. “Critical factors affecting the use of alternative dispute resolution process in construction”, Journal of Project Management, 17(3), pp.189-197 .(1999)

– Golabchi, m., Talkhabi, H., Parchami Jalal, M., Bemanian, M.R. “The Development and Analysis of Claim Package Model in Iran Design–Build Projects”, Management Research in Iran, 18(4), pp. 111-137 (2015(

-.Alexander Gerbov , Process Improvement And BIM In Infrastructure Design Projects  Findings From 4 Case Studies In Finland , 2014.

[1] Building Information Modeling

[2]Alexander gerbov