تفکر استراتژیک یکی از روش های تحقیق است که می تواند نتایج بسیار خوب و همه جانبه ای برای پژوهش شما فراهم کند. تفکر استراتژیک در مقایسه با سایر موضوعات و حوزه‌های مربوط به استراتژی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. معمولاً با شنیدن نام استراتژی، مباحثی مانند برنامه ریزی استراتژیک، اجرا و پیاده سازی استراتژی، تحول استراتژیک و یا حتی کنترل استراتژیک در ذهن ما تداعی می‌شود؛ اما تفکر استراتژیک در این میان سهم کمتری را به خود اختصاص می‌دهد. به طور کلی تفکر استراتژیک، از جنس فکر کردن است یعنی با یادگیری این روش شما شیوه‌ی فکر کردن را در خود تقویت میکنید. خروجی فکر هم، چندان ملموس نیست. کسی که برنامه ریزی استراتژیک انجام می‌دهد، می‌تواند یک گزارش چندصد صفحه‌ای جلوی شما بگذارد و بگوید این حاصل کار من است. اما کسی که تفکر استراتژیک دارد باید بگوید:
در این‌جا ممکن بود تصمیم بدی گرفته شود و من یک تصمیم خوب گرفتم. می‌شد اتفاقات بدی بیفتد و نیفتاد. می‌شد از این منابع کمتر استفاده شود، اما الان به بهترین شکل تخصیص یافته‌اند. یعنی شما باید نتایج تصمیم خود را با دانستن تفکر استراتژیک با زمانی که آن را ندانید، مقایسه کنید. دانستن تفکر استراتژیک به مدیران و افراد کمک می کند که تصمیمات بهتر و نتایج بهتری بگیرند. این نتایج، با وجود ارزش بسیار بالایشان، کمتر به چشم می‌آیند. هدف از تفکر استراتژیک، آموزش نحوه فکر کردن و اندیشیدن بر پایه‌ی اصول استراتژیک است. تفکر استراتژیک همچنان‌که از نامش پیداست، قرار است شیوه‌‌ای بهتر فکر کردن را به ما بیاموزد. به ما کمک کند منابع خود را بهتر ببینیم و ارزیابی کنیم و بتوانیم از فرصت‌هایی که در محیط‌مان وجود دارد، بیشترین بهره را ببریم.
1-تفکر استراتژیک برای چه کسانی مفید است؟
اگر چه بسیاری از مثال‌های درس تفکر استراتژیک از فضای کسب و کار انتخاب می‌شوند، اما تفکر استراتژیک قرار نیست صرفاً به بهبود مدیریت کسب و کارها کمک کند. از این منظر می‌توان جنس آن را شبیه درس تفکر سیستمی دانست.
تفکر سیستمی هم می‌تواند در فضای کسب و کار، به صورت گسترده مورد استفاده قرار بگیرد و تأثیر‌گذار باشد. اما به خوبی می‌دانیم که اثر اندیشیدن به شیوه‌ی سیستمی به کسب و کار محدود نیست و می‌تواند بر سایر جنبه‌های زندگی ما نیز تاثیر بگذارد. شما می توانید از تفکر استراتژیک در هر مرحله از انتخاب های زندگی تان استفاده کنید و تصمیمات بهتری بگیرید ووقتی شما تصمیمات بهتری بگیرید می توانید نتایج بهتری نیز کسب نمایید. در دنیایی که هر روز در حال تغییر است، نمی‌توانیم بنشینیم و چشم انداز ده یا بیست ساله بنویسیم و ماتریس‌های مختلف را ترسیم کنیم و سند استراتژیک تنظیم کنیم و بعد هم انتظار داشته باشیم که کشتی سازمان، سال ها بر همین مسیر که تدوین کرده‌ایم حرکت کند و به مقصد نیز برسد. گروهی از متخصصان، تفکر استراتژیک را شکل تکامل‌یافته و جایگزین برنامه ریزی استراتژیک می‌دانند. ابزاری که بیشتر بر روی بهبود کیفیت تصمیم گیری و انتخاب تمرکز دارد تا تدوین برنامه‌های رسمی بلندمدت.
با این حال بر این باور هستیم که مطالعه و آشنایی با مفاهیم تفکر سیستمی و تصمیم گیری می‌تواند به درک عمیق‌تر این مبحث کمک کند .کتاب تفکر سیستمی استرمن کمک بسیاری به درک تفکر سیستمی و پویایی سیستم ایجاد می کند. همنچنین تفکر استراتژیک هم پیش‌نیاز درس استراتژی کسب و می باشد و با مطالعه و یادگیری آن، می‌توانید مفاهیم استراتژی کسب و کار را بهتر و عمیق‌تر درک کنید.
معرفی چند کتاب تفکر استراتژیک
استراتژی اقیانوس آبی
ساختن برای ماندن (کالینز و پوراس)
از خوب به عالی (نوشته جیم کالینز)
مقالات مشابه را می توانید در مورد روش های تحقیق مطالعه کنید
نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان
