سنگ یکی از پرکاربردترین و رایج ترین مصالح ساختمانی است که از گذشته تا امروز مورد استفاده قرار گرفته است. در گذشته مردم از سنگ برای احداث خانه استفاده می کردند و اهمیت این متریال نسبت به فلز بالاتر بود. در حال حاضر با پیشرفت علم و تکنولوژی استخراج سنگ آسان تر شده و کاربرد آن در صنعت ساختمان سازی و هم چنین سنگ کاری ساختمان به طور چشمگیر افزایش یافته است. سنگ ها دارای قابلیت های منحصر بفردی هستند که قابل مقایسه با سایر مصالح ساختمانی نمی باشند. از جمله ویژگی های آن ها می توان به دوام و مقاومت بسیار بالا، جلاپذیری مطلوب، مقاومت سایشی و ضربه ای بالا، قابلیت برش و صیقل خوردن، قابلیت شستشو، ثبات رنگ، مقاومت در برابر حرارت و رطوبت، مقاومت کششی و خمشی مناسب، غیر قابل نفوذ بودن، مقاومت در برابر تغییرات آب و هوایی، سختی و مقاومت فشاری بالا، پایداری در برابر مواد اسیدی و قلیایی و … اشاره نمود. از سنگ برای پوشش دیوار داخلی ساختمان، نماکاری، زیرسازی جاده ها، دیوار و شالوده، کف خیابان و پیاده رو و تزئینات مختلف استفاده می شود. موادی که از سنگ ها تهیه می شود و کاربرد آن ها متفاوت می باشد که هر کدام با توجه به خصوصیات سنگ ویژگی های خاص خود را دارند.
سنگ ها به دلیل مقاومت و پایداری در برابر عوامل مختلف در ساختمان سازی به وفور مورد استفاده قرار می گیرند. در عصر حاضر به دلیل آسان شدن عملیات استخراج سنگ، استفاده از آن در حال گسترش است و در مکان های مختلف ساختمان از آن استفاده می شود. از جمله موارد کاربرد سنگ ها در صنعت ساختمان سازی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
کف ساختمان و پلکان
سنگی که برای پلکان و کف سازی مورد استفاده قرار می گیرد در معرض سایش و ضربه خواهد بود، بنابراین باید بسیار سخت باشد و از مقاومت سایشی و ضربه ای بالایی برخوردار باشد. سنگ کف ساختمان باید قابل برش در یک جهت باشد همانند سنگ های رسوبی و دگرگون که این مزیت را دارا هستند. علاوه بر آن سنگ کف و پلکان به دلیل قرار گرفتن در معرض آلودگی باید تخلخل کمی داشته باشند تا در اثر شستشو با مواد شوینده و ریختن مواد اسیدی یا بازی روی آن نفوذناپذیر بوده و آسیب نبیند. از جمله سنگ هایی که برای کف و پلکان مناسب می باشند، می توان سنگ های کوارتزیت و گنایس را نام برد.
پوشش دیوارهای داخل ساختمان
استفاده از سنگ برای دیوار داخلی ساختمان ظاهری بسیار باشکوه و خنک به آن می بخشد. اصولاً از سنگ برای پوشش دیوار حمام وسرویس بهداشتی، ساختمان های اداری، فروشگاه ها، سالن های غذاخوری و … استفاده می شود. سنگی که برای دیوار به کار می رود باید ظاهری زیبا و سطحی جلاخورده داشته باشد. علاوه بر آن تخلخل آن کم باشد تا در اثر شستشو با مواد شوینده آسیب نبیند و مقاومت آن کم نشود.
نماکاری ساختمان
یکی دیگر از موارد استفاده از سنگ، نماکاری ساختمان است. برای نمای ساختمان از سنگ های بادوام و مقاوم استفاده می شود تا در برابر عوامل مختلف محیطی دچار آسیب نشوند. شرایط متغیر جوی، تابش نور خورشید، یخبندان، گرد و غبار، باران های اسیدی، آلودگی هوا و … از جمله عواملی هستند که بر مقاومت سنگ اثر می گذارند. بنابراین قبل از سنگ کاری نما و خرید سنگ باید به بررسی کانی های آن پرداخته شود. سنگ هایی که دارای کانی آهن هستند مقاومت بالایی در برابر فرسودگی ندارند و در برابر آب و هوا اکسید می شوند. علاوه بر آن اگر ناخالصی در قسمتی از سنگ دیده شود می تواند منجر به تخریب آن گردد. سنگ نما را بر اساس منطقه و شرایط آب و هوایی که ساختمان در آن بنا شده انتخاب می کنند. برای مثال سنگ هایی که تخلخل کمی دارند برای مناطق سردسیر مناسب هستند زیرا یخبندان و یا وزش باد منجر به تخریب آنها نخواهد شد. قبل از نماکاری باید عمر مفید ساختمان تخمین زده شود، سپس با توجه به آن سنگ نما انتخاب گردد. در کل سنگ نما به دلیل قرار گرفتن در هوای آزاد و شرایط متغیر جوی باید از پایداری لازم برخوردار باشد.
دیوار و شالوده
سنگ هایی که برای دیوارهای حائل و شالوده به کار می روند به صورت نامنظم و بدون شکل خاص چیده می شوند. برای صرفه جویی در هزینه ساخت و ساز از سنگ هایی که در منطقه دیده می شوند استفاده می گردد. برای پر کردن فاصله بین سنگ ها نیز می توان از تکه های ریزتر استفاده نمود. سنگ های متخلخل و سنگ هایی که دارای لایه بندی بوده و قابلیت انحلال آن ها بالاست برای دیوار و شالوده مناسب نیستند. اما سنگ های سخت با مقاومت فشاری بالا و وزن مشخص مناسب این کار می باشند. اغلب ماسه سنگ و سنگ آهکی دولومیتی گزینه ای مناسب برای دیوار و شالوده به شمار می آیند.
پوشش پشت بام
هر چند امروزه از سنگ برای پوشش بام ساختمان استفاده نمی شود اما در برخی مناطق می توان این پوشش های سنگی را مشاهده کرد. سنگ های مخصوص بام باید سبک وزن، بدون تخلخل و غیر قابل نفوذ بوده و از مقاومت خمشی بالایی برخوردار باشند. علاوه بر آن بتوان آن را به لایه های مسطح و نازک تقسیم نمود. شیست های کلریتی و میکاشیست ها از جمله سنگ های مناسب برای پوشش بام هستند.
دکوراتیو نمودن ساختمان
سنگ هایی که از رنگ و ظاهر مناسبی برخوردار هستند و علاوه بر دوام بالا مقاومت خمشی و کششی خوبی دارند برای تزئینات داخل ساختمان کاربرد دارند. این سنگ ها برای تزئین دیوار شومینه، ستون ها، قاب درب و پنجره و … به کار می روند. بدین منظور از سنگ هایی که می توان بر روی آن ها کار کرد استفاده می شود. یکی از این سنگ ها سنگ آنتیک است که برای آشنایی با این سنگ پیشنهاد می شود مقاله ی سنگ آنتیک در نمای داخلی و خارجی ساختمان را مطالعه فرمایید.
مقالات مشابه با این مقاله:
نوشته شده توسط سعید سلحشور
