سوالات داوران (اساتید) در جلسه دفاع پایان نامه
چه سؤالاتی در جلسه دفاع پرسیده می شود؟
سؤالات علمی و تخصصی داوران در جلسه دفاع پایان نامه
سؤالات داوران، یکی از مهم ترین بخش های جلسه دفاع پایان نامه است. اما چیزی که در جلسه دفاع حائز اهمیت است، نحوه پاسخ دهی درست و علمی به سؤالات داوران است که این پاسخ گویی میزان تسلط دانشجو و کیفیت کار علمی را برای اساتید و داوران مشخص خواهد کرد. اغلب سؤالات داوران مربوط به اصول علمی انجام پایان نامه است. همچنین هر پایان نامه ای باید براساس اصول علمی نگارش شود. عدم رعایت اصول علمی، بیشترین میزان سؤالات اساتید را در بر خواهد گرفت. پاسخ گویی علمی و براساس اصول، تنها راه موفقیت به سؤالات داوران در جلسه دفاع خواهد بود.
چگونه باید دفاع کنیم تا درگیر سؤالات اساسی داوران نشویم؟
اگر به دنبال این هستی که جلسه دفاع خوب و حرفه ای برگزار کنی و بتوانی به سؤالات داوران پاسخ دهی باید در ابتدا شما یک ارائه حرفه ای انجام دهی. بدون ارائه حرفه ای نمی توانیم انتظار پاسخ گویی به سؤالات داوران را داشته باشیم. برای ارائه خوب باید برای صحبت کردن خود از قبل جلسه دفاع، برنامه ریزی و طراحی و تمرین درست و اصولی داشته باشید. باید پاورپوینت حرفه ای درست کرده باشید.
آمادگی لازم برای سؤالات داوران
در بخش قبل گفتیم که طراحی و برنامه ریزی درست نحوه ارائه و صحبت کردن علمی در کنار ساخت یک پاورپوینت حرفه ای، یکی از بهترین راهکارها برای کاهش تعداد سؤالات اساسی و اصلی داوران خواهد بود. هر چقدر دانشجو به صورت حرفه ای و طراحی شده دفاع کند، قطعا با سؤالات کمتر و آسون تری در پایان جلسه دفاع روبرو خواهد شد.
پاسخ گویی به سؤالات داوران باید به صورت کاملا علمی باشد!!
در جلسه دفاع پایان نامه، دانشجو باید در حین سخنرانی یا در پایان سخنرانی خود به سؤالات داوران در خصوص پایان نامه خود پاسخ دهد. سؤالات داوران در بسیاری از موارد کاملا علمی و حساب شده است و پاسخ دانشجو به آن سؤالات نیز باید کاملا علمی باشد. دانشجو باید کاملا با مراحل علمی و اصولی پایان نامه و روش تحقیق آشنایی داشته باشد و پاسخ های غیرعلمی و نامرتبط نشان گر عدم تسلط دانشجو به پایان نامه و کسر نمره است. بسیاری از پاسخ های غیرعلمی و نسنجیده دانشجو حتی نشان گر عدم انجام پایان نامه توسط شخص دانشجو می باشد. از این رو طراحی جلسه دفاع و پاسخ دهی مناسب به سؤالات داوران از ضرورت های اتمام پایان نامه و اتمام جلسه دفاع می باشد.
سؤالات احتمالی داوران
سؤالات احتمالی داوران و اساتید باید براساس موضوع و هدف اصلی پایان نامه از قبل پیش بینی شود. هر پایان نامه مشخصا دارای سؤالاتی است که به نظر مبهم می آید و همین مبهم بودن، سؤالات احتمالی داوران خواهد بود. بنابراین از بخش های مبهم پایان نامه خود به راحتی عبور نکنید و آمادگی لازم برای پاسخ گویی به این بخش ها را از قبل مهیا کنید. در جلسه دفاع فرصت برای فکر کردن نیست و شما باید بلافاصله به سؤالات اساتید پاسخ دهید.
تسلط به روند انجام پایان نامه برای پاسخ گویی به سؤالات
اصلی ترین موضوع در ارائه جلسه دفاع پایان نامه، تسلط خود دانشجو بر مراحل انجام پایان نامه است. اگر شما به پایان نامه و روش انجام آن تسلط کامل نداشته باشید، مطمئن باشید که پاورپوینت فقط یک چیز دست و پا گیر خواهد بود و بیشتر باعث نگرانی شما خواهد شد!
پاورپوینت های غیرتخصصی که منجر به سؤالات بیشتر اساتید می شوند!!
بسیاری از پاورپوینت های ساخته شده توسط دانشجویان منجر به سؤالات بیشتر اساتید می شوند. یکی از اشتباهات دانشجویان عدم هماهنگی و طراحی اسلایدهای پاورپوینت براساس نحوه اصول علمی مراحل پایان نامه است. اشتباه بعدی، عدم هماهنگی بین اسلایدها با نحوه سخنرانی علمی است. مورد بعدی اشتباه دانشجویان کپی کردن مطالب وورد پایان نامه داخل پاورپوینت است. عدم ساخت پاورپوینت حرفه ای برای جلسه دفاع منجر به سؤالات بیشتر و اشکالات علمی به کل بدنه اصلی پایان نامه می شود. سؤالات اساسی احتمال رد شدن پایان نامه یا تغییرات اساسی را در ادامه ایجاد می کند.
نحوه تمرین های اصولی برای آمادگی جلسه دفاع
اگر پایان نامه خود را به صورت عملی و از روی پاورپوینت تمرین نکرده باشید مطمئن باشید که پاورپوینت گریه شما را در جلسه دفاع پایان نامه در خواهد آورد . عدم تمرین و ناهماهنگی بین صحبت های شما با طراحی و اولویت های اسلایدهای پاورپوینت منجر به عدم کیفیت ارائه در جلسه دفاع می گردد. از این رو برای آمادگی جلسه دفاع، کاملاً ضروری است که حتماً و حتماً پایان نامه و روش طراحی سخنرانی همزمان با پاورپوینت تمرین شود.
علت تعداد و حجم بالای سؤالات داوران در روز دفاع چیست؟
در جلسه دفاع پایان نامه، بارها این موضوع را دیدهایم که دانشجویان قبل از جلسه دفاع دارند، خیلی راحت و بدون برنامه و طراحی از قبل تهیه شده وارد جلسه دفاع می شوند و سپس با سؤالات متعددی از اساتید روبرو می شوند در نتیجه به علت حجم بالای سؤالات اساسی داوران، نمی توانند پاسخ این حجم از سؤالات را در روز دفاع داشته باشند. دلیل این همه اشکال علمی، عدم توجه دانشجویان به نحوه ارائه و طراحی پاورپوینت و همچنین نحوه سخنرانی درست و اصولی است.
پاورپوینتهای غیر اصولی در جلسه دفاع پایان نامه:
اگر پاورپوینتهای غیر اصولی و اشتباهی ساخته باشید، (مثلاً این که متن پایان نامه خود را از اول تا آخر در پاورپوینت تایب یا کپی کرده باشید) مطمئن باشید که پاورپوینت در روز دفاع، فقط بلای جان شما خواهد بود. چرا که میان سخنرانی متوجه میشوید که اساتید و داوران گیج میشوند که به شما گوش کنند یا متن پاورپوینت شما را بخوانند و در نتیجه هرچقدر موضوع و نحوه ارائه شما در روز دفاع دارای ابهام بیشتری باشد، در نتیجه سؤالات داوران و اساتید نیز بیشتر می گردد. تا حد ممکن باید ابهامات را در روز دفاع کاهش دهید. طراحی پاورپوینت حرفه ای مخصوص جلسه دفاع، می تواند منجر به اعتبار پایان نامه شما می شود. اگر به دنیال اعتبار و ارزش پایان نامه خود هستید، حتما برای روز دفاع و ارائه خود در روز دفاع برنامه ریزی و طراحی حرفه ای داشته باشید.
اشتباهات دانشجویان در نحوه ساخت پاورپوینت جلسه دفاع
داوران و اساتید اگر می خواستند متن پایان نامه را بخوانند دیگر نیازی به ارائه جلسه دفاع نبود، بسیاری از دانشجویان ، یک پاورپوینت بسیار ضعیف برای این روز درست می کنند که در حقیقت همان وورد پایان نامه را داخل پاور کپی کرده اند و از روی آن ها می خوانند و بعد انتظار یک دفاع خوب را دارند. البته این مورد امکان پذیر نیست. در جلسه دفاع پایان نامه همان طور که از اسمش نیز مشخص است یعنی قرار است شما از پایان نامه خود و روند انجام پژوهش خود و نتایجی که گرفتید صحبت و دفاع کنید. سخنرانی شما و پاورپوینت شما باید به گونه ای طراحی شده باشد تا بتوانید در حداقل زمان مورد نیاز ، بیشترین اثرگذاری و فهم را برای پایان نامه نوشته شده، ایجاد کنید.
چه زمانی پاورپوینت جلسه دفاع به کنترل ترس ما کمک میکند؟؟
اگر پاورپوینت جلسه دفاع ما اصولی باشد، به عنوان یک ابزار قدرتمند میتوانیم روی آن حساب باز کنیم و بدون شک باعث میشود که ترس ما از جلسه دفاع کاهش پیدا کند. زیرا اصلی ترین کار پاورپوینت دفاع این است که میزان ناشناختههای ما را از سخنرانی کم میکند و به ما قدرت تمرکز می دهد.هر چقدر اصول و مراحل انجام پایان نامه به صورت منظم و به ترتیب بیان شود، میزان درک اساتید از نتایج شما بالاتر می رود و در نتیجه شما با سؤالات کمتری روبرو خواهید شد. به دلیل اینکه در حین سخنرانی و ساخت پاورپوینت به این سؤالات مبهم، خودتان جواب داده اید.
مزایای پاورپوینت حرفه ای در جلسه دفاع پایان نامه
یکی از بزرگترین نگرانیهای همه ما در جلسه دفاع پایان نامه این است که نکند متن سخنرانی خود را فراموش کنیم؟! چگونه ترتیب صحبت هایمان را به یاد بیاوریم. به دلیل اینکه ترتیب در انجام پایان نامه و هر کار پژوهشی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همین موضوع باعث میشود که قسمت قابل توجهی از توان مغز ما صرف این موضوع هدر نرود و تمرکز ما فقط بر ارائه خودمان باشد. حال اگر پاورپوینت خود را به درستی طراحی کرده باشید، میتوانید مطمئن باشید که حداقل از این بابت خیالتان راحت است و متن درست با کلید واژه های مناسب و خلاصه شده، کاملاً جلوی چشم شما است.
تسلط بر محتوای پایان نامه و نظم آن
یکی از بهترینتمرینهای دسته بندی و ایجاد نظم در یادگیری این است که با استفاده از مطالب پایان نامه یک پاورپوینت درست کنیم و اگر این موضوع را جدی بگیریم میتوانیم خوشحال باشیم که یک تمرین بسیار خوب را انجام دادهایم و آن هم دسته بندی و ایجاد نظم در مطالب است. اگر پاورپوینت را درست طراحی کنیم، یک تمرین خود، یعنی دسته بندی مطالب را به خوبی انجام دادهایم.
تعداد و ترتیب اسلایدهای پاورپوینت دفاع
تعداد و سپس ترتیب اسلایدهای پاورپوینت با توجه به زمان جلسه دفاع، از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. اگر تعداد اسلایدها، استاندارد نباشد، بدون رسیدن به اتمام ارائه، باید آن را متوقف کنید.
برنامه ریزی برای ارائه حرفه ای
وقتی شما برای جلسه دفاع آماده می شوید، یعنی باید در مورد نحوه ارائه آن در جلسه دفاع برنامه ریزی کنید و این ناشناختهها، ترس شما را بسیار کمتر خواهد کرد و تسلط شما در جلسه دفاع پایان نامه را بالا خواهد برد. وقتی قبل از سخنرانی برنامه ریزی کرده باشید، ضمیر ناخودآگاهِ شما احساس میکند که این شرایط تکراری است و قبلاً انجام شده است و به همین واسطه ترس شما از سخنرانی در جلسه دفاع بسیار کمتر خواهد بود.
پاورپوینت جلسه دفاع باید دارای چه خصوصیاتی باشد؟
در بسیاری از جلسات دفاع دیده میشود که دانشجویان با استفاده از امکانات نمایشی نرمافزارهایی مثل پاورپوینت به ارائه بخشهایی از پایاننامه میپردازند که دقیقاً به همان ترتیبی است که در متن پایاننامه آمده است. اگرچه استفاده از پاورپوینت و ابزارهای نمایشی مشابه بر جذابیت ارائه میافزاید، هیچ الزامی وجود ندارد که دانشجو اسلایدها را یکی پس از دیگری به ترتیب پایاننامه و فصلهای آن نمایش دهد، و تنها به خواندن محتوای اسلایدها بسنده کند، زیرا بهتر است او ضمن استفاده از این امکانات روایت پژوهش خود را به زبانی ساده برای حاضران تعریف کند؛ زیرا متن پایاننامه قبل از جلسه در اختیار داوران بوده و پسازآن در اختیار سایر علاقهمندان قرار خواهد گرفت. داوران و اساتید به دنبال این نیستند که شما همان مطالبی را که در فایل پایاننامه قرار داده اید را مجدد با همان ترتیب و با همان نگارش ببینند و اگر قرار به تکرار همان فایل بود که دیگر جلسه دفاعی برگزار نمیشد و شما قرار است در جلسه دفاع بهصورت واضح و آشکار و با جذابیت بالا به ارائه مطالبی که کشف کردید بپردازید و بعد بتوانید سؤالات داوران را در مورد هر یک از مطالبی که در پایاننامه مطرح کردید پاسخگو باشید و شما قرار است در این جلسه از کار خود دفاع کنید پس انتظار نداشته باشید اساتید هیچ ایرادی از شما نگیرند. ایرادها با توجه به نظر هر استادی و دیدگاه آنها مطرح میشود و این شما هستید که باید با ترفندهای مناسب و علمی جوابگو نظرات آنها باشید. ازاینرو، جلسه دفاع فرصتی است که دانشجو به زبان خود داستان پژوهش خویش را همراه با فرازها و فرودهای آن روایت کند. علاوه بر این، نباید فراموش کرد که این جلسه فرصتی است که دانشجو از کاستیها و اشکالات احتمالی متن پایاننامه مطلع شود و قبل از ارائه نسخه نهایی، به رفع این اشکالات بپردازد. در بحثهای بعدی سعی میکنیم نکات مهم ازجمله محل قرارگیری شما در هنگام صحبت و همچنین حل موضوعات مختلف جهت موفقیت در روز دفاع پایاننامه و سخنرانیهای علمی را بررسی کنیم.
جلسه دفاع پايان نامه و نحوه ارائه مطالب در روز دفاع موضوع بسيار مهمی براي دانشجويان ارشد و دكترا است. مديريت جلسه دفاع نياز به طراحي و برنامه ريزي دارد. مدیریت زمان و ايجاد تسلط بر موضوع پايان نامه از مهم ترين نكات جلسه دفاع است. اگر به دنبال انجام يك كار با كيفيت هستين قبل از برگزاري جلسه دفاع مي بايست آمادگي خود را بالا ببريد. آمادگي جلسه دفاع پايان نامه نياز به زمان و تمرين دارد. در اين مقاله به بررسي مهم ترين نكات جلسه دفاع پايان نامه ميپردازيم.
ما برای این که بتوانیم یک جلسه دفاع خیلی خوب را برگزار بکنیم، اولا باید یک دسته بندی مشخصی داشته باشیم ، یعنی موضوعات پایان نامه ما باید دسته بندی شده باشد ، دوما بین هر طبقه ای که مشخص کردیم باید پیوستگی برقرار کنیم ، یعنی مطالب کاملا به هم دیگه پیوسته باشد. پس در مرحله اول دسته بندی می کنیم و میگیم از کجا میخوام به کجا برسم؟ از کجا میخوام شروع کنم؟ و تا کجا میخوام ادامه بدم و به پایان برسم؟ مرحله بعد پیوستگی بین مطالب و ارتباط برقرار کردن بین مطالب است و سومین چیزی که خیلی مهمه پاور حرفه ایه! شما باید یک پاور حرفه ای بسازید ، این پاور خیلی با پاور بچه های دبستان و دبیرستان و پاورهای سمینارهای مختلف متفاوته ، پاور حرفه ای برای جلسه دفاع باید طراحی بشود.
خیلی از دانشجوها مطالب ورد را در پاورپوینت کپی می کنند و سوال این است که اگر قرار بود همان مطالب در پاور آورده شود پس دیگر چه نیازی به جلسه دفاع بود؟ شما قراره نیم ساعت در مورد چی صحبت کنید؟ شما باید در مورد مهمترین مطالب صحبت کنید و بیاید با نگاه موشکافانه به اون مطلب نگاه کنید و آن را برای اساتید و داوران بشکافید. پس اینکه شما بیایید و مطالب ورد را توی پاور کپی کنید ، بدترین اشتباهی است که می تواند در جلسه دفاع رخ بدهد و بدتر از اون این است که شما مثلا 5 خط یا 6 خط داخل اسلایدها قرار دادید و میخواهید از روی اون روخوانی کنید ، اینطوری هیچکس به شما توجهی نمیکند و در اصل شما دفاعی نکردید و فقط دارید از روی مطالب کپی شده ی ورد پایان نامه روخوانی می کنید.
یک سری از حرکاتی که دانشجوها در جلسه دفاع انجام میدهند و جالب نیست این است که روی موضوع خودشون تسلط ندارند ، شما ممکن است خودتان موضوع پایان نامه را انجام نداده باشید ولی روی اون موضوع به خوبی تسلط داشته باشی، ممکنه مثلا من به شما یک مطلبی بدهم و شما راجب این مطلب اطلاعاتتون را میبرید بالا و روی آن کار می کنید و به آن مطلب تسلط پیدا می کنید و اصلا مهم نیست چه کسی این کارو انجام داده است ؛ شما با خواندن متداول متن پایان نامه میتونید تسلطتتان را روی موضوع پایان نامه را بالا ببرید.
بحث بعدی بعد از تسلط پیدا کردن بر موضوع پایان نامه ، بحث مدیریت زمانه که خیلی از دانشجوها مشکل دارند و نمیتوانند درست مدیریت کنند ؛ مثلا طرف آمده و صد تا اسلاید درست کرده است و نمیتواند این صد تا اسلاید را توی 20 دقیقه ارائه بدهد ، هرچه تعداد اسلایدهای شما پایین تر باشد شما میتوانید ارائه بهتری داشته باشید ، لازم نیست شما تمام پایان نامه را ارائه بدهید شما باید مطالب مهم را ارائه بکنید ، پس مهم ترین چیز اینه که شما تعداد اسلایدهاتون پایین باشد و اسلایدها را بر اساس صحبتاتون در جلسه دفاع زمان بندی کنید و مشخص کنید که روی هر اسلاید چقدر میخواهید وقت بگزارید و چقدر میخواهید صحبت کنید ، اما این موضوع هم که کلیک کنید و سریع رد بشوید بروید اسلاید بعدی اصلا کار درستی نیست و اشتباه است ، پس به دو نکته مهم دقت کنید یکی تسلط روی موضوعتون و یکی هم زمان بندی مناسب.
مشاوره حرفه ای و تخصصی جلسه دفاع پایان نامه
جهت مشاوره و انجام صفر تا صد پايان نامه و جلسه دفاع با شماره ارتباطی ٠٩١٣٣٨٦٢٧٧٦ مهندس حمصيان در تلگرام و واتس اپ در تماس باشيد (اولويت با پيامك های تلگرامي است) به اميد موفقيت شما در تمام مراحل زندگی
مقالات مشابه با این مقاله:
نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان
1 دیدگاه